De Kromme Rijn Wijk
De wijk Kromme Rijn heeft op gebiedsniveau een hoge culturele en historische waarde. In het rapport ‘Erfgoed van de wederopbouw’ (zie link hieronder), gepubliceerd door de gemeente Utrecht in maart 2016, wordt de wijk beschreven als een van slechts twee ‘gebieden met bijzondere waarde’. Het tweede beschreven gebied, de Halve Maan, is door de Rijksdienst van Cultureel Erfgoed aangewezen als een van de 14 naoorlogse wijken die zij van ‘nationaal belang’ achtten. In het rapport wordt juist de ‘grote gaafheid van de stedenbouwkundige opzet’ beschreven als waardevol aspect. Het feit dat er nog weinig sloop-nieuwbouw heeft plaatsgevonden draagt dus bij aan de hoge waardering van de wijk.
Daarnaast wordt ook de gaafheid van de architectuur beschreven, en wordt gesteld dat de architectonische kwaliteit van de individuele bebouwing hoog is. Naast de hoge waardering van het gebiedsniveau is de wijk ook erg hooggewaardeerd op objectniveau, getuige het hoge aantal monumenten (variërend van een school tot villa’s tot portieketageflats tot galerijflats).
Citaat uit Rapport ‘Erfgoed van de Wederopbouw’, Hoofdstuk 1.1 ‘Gebieden met Bijzondere Waarde’ – Kromme Rijn:
“Het woningbouwprogramma is zeer gevarieerd met villa bebouwing (Breitnerlaan), gestapelde woningen en appartementen (sociaal en middenklasse), duplexwoningen en bejaardenwoningen (Kranenburgerlaan). De architectonische kwaliteit van de individuele bebouwing is hoog, er is sprake van een keur aan (Utrechtse) architecten. De architectuur behoort tot de karakteristieke vroeg-naoorlogse fase van de wederopbouw met baksteen en kappen en diverse decoratieve gevelelementen (Delftse school), maar ook in combinatie met beton (winkelgalerij) en ander bijzonder materiaalgebruik (bronzen puien, natuurstenen decoraties e.d.). Er is bij meerdere gebouwen sprake van gevelkunst. Er is sprake van een grote gaafheid van de stedenbouwkundige opzet, met slechts enkele nieuwe toevoegingen (nieuwbouw Kranenburgerschool en nieuw volume bij Kohnstammschool). Er is ook een relatief grote gaafheid van de architectuur, op enkele renovatie-ingrepen na (kunststofpuien op diverse plaatsen, gevelisolatie flats Lodewijk Napoleonplantsoen). Het groen is rijkelijk aanwezig in de vorm van het Krommerijnpark en de bomenreeksen.”
De Rubenslaanschool
In deze rapportages wordt niet expliciet gerefereerd aan de Rubenslaan school. Wellicht is dit het geval omdat de school al zo lang leeg staat, of omdat de school ‘overschaduwd’ wordt door de naastgelegen monumentale Kohnstammschool. Toch zijn er ook redenen om te denken dat de school zelf ook historische waarde heeft. De architect van de school, Piet Dingemans, is een van Utrechts’ bekende naoorlogse architecten. De architectuur van de school is sober, en is vormgegeven volgens het naoorlogse credo ‘lucht, licht en ruimte’. De ranke stalen kozijnen vormen Mondriaan-achtige patronen op de gevel, wat ook Rietveld in die tijd veel toepaste.
We willen niet suggereren dat de school zou moeten worden bestempeld als monument, maar willen wel benadrukken dat de school onderdeel is van een van Utrechts’ meest bijzondere en meest ‘gave’ naoorlogse wijken, en dat bij de beslissing de school te slopen dit zou moeten worden meegewogen. Dit sluit aan bij de Utrechtse Erfgoedagenda op het gebied van Bescherming Schoolgebouwen, Inventarisatie Naoorlogs Erfgoed en het Renovatieprogramma Naoorlogse Wijken. Daarom willen wij de wethouder vragen om de voorgenomen sloop van de school te heroverwegen vanuit het cultuurhistorisch perspectief van zowel de school, als de wijk waarin zij ligt.
